DEZENFEKSİYON, SANİTASYON VE HİJYEN NEDİR...

Gün içerisinde gerek evde gerek sokakta gerekse iş yerlerinde birçok bakteri, mikrop ya da mantar gibi zararlı mikroorganizmalara maruz kalınıyor. Sağlığı tehdit edebilen bu mikro canlılardan kurtulmak için ise çeşitli temizlik yöntemleri bulunuyor.

Dezenfeksiyon Nedir?

Mikroorganizmalar hemen hemen her yerde kendilerine yaşam alanı bulurlar. Bu yaşam alanı yalnızca toprak, hava ya da su değil; aynı zamanda insan vücudu da olabilir. Sağlık açısından oldukça tehlikeli sonuçlar doğurabilme riski de taşıyan mikroorganizmalardan arınabilmek dezenfeksiyon ile mümkündür. Dezenfeksiyon, hastalık yapma ihtimali olan mikropların mevcut ortamdan tamamen uzaklaştırılması ve ortadan kaldırılma işlemidir.

Dezenfeksiyon işlemi iki şekilde gerçekleştirilir. Biri ısı yöntemi ile dezenfeksiyon diğeri ise yüksek düzeyli dezenfeksiyondur. Isı yöntemi ile yapılan dezenfekte işlemi miktoorganizmaların tamamen ortadan kaldırılmasını hedefler. Bu doğrultuda ısı, basınç ve mikroorganizmanın ısıya ne kadar dayanıklı olduğu gibi etkenler mevcuttur. Yüksek düzeyli dezenfeksiyon ise çok uzun bir süre içinde yapılır. Genellikle, dezenfeksiyon işlemleri sırasında kimyasal maddeler kullanılır. Ancak bunun dışında UV ışını ile yapılan dezenfeksiyon işlemi de vardır ki lokal olarak oldukça etkilidir.

Sanitasyon Nedir?

Yunanca'da sağlık anlamına gelen "sanitas"tan gelen sanitasyon, hijyen için gerekli olan koşulların sağlanması ve korunması anlamını taşımaktadır. Bu koşullar insan sağlığının iyileştirilmesi, korunması ve tekrar kazanılması için gerekli olan koşullardır. Sanitasyon daha çok gıda alanında yaygındır. Gıda alanında sanitasyon üretimin hijyenik olması, üretim aşamasında sağlık koşullarının yaratılması ve tüm bu gerekliliklerin devam ettirilmesi anlamını taşımaktadır.

Sanitasyon işlemleri üretim sürecinde tamamen hijyen kurallarına uygun olarak mikroorganizmaların mevcut ortamdan uzaklaştırılması demektir. Ancak bu aşamada sorun yalnızca ortamda bulunan mikroorganizmalar değil, aynı zamanda taşıyıcı olabilecek personel yüzünden de ortamda var olabilecek mikroorganizmalardır. Taşıyıcı insan herhangi bir hastalığa kapılmadığı halde mikroorganizmayı kendi vücudunda taşır ve bulunduğu her yere bulaştırabilir. Bu yüzden bu durumun anlaşılması daha güçtür. Ancak, gıda sektöründe bunun için de alınmış bazı önlemler mevcuttur. 

Hijyen Nedir?

Antik Yunan dönemindeki Hygieiai adlı tanrıçadan adını alan hijyen, sanitasyondan farklı olarak sağlıkla ilgili kuralları koyar. Yani, bir ortamın ya da bir eşyanın hijyenik olmasının ölçütü olan kuralların toplamıdır. Ancak sanitasyondan ayrıldığı tek nokta bu değildir. Sanitasyon gıda sektöründe kullanılırken hijyen tıp alanında daha çok geçerlilik kazanmıştır.  

Aralarındaki bazı farklar buluna bu üç terim günün sonunda sağlıklı koşulları sağlamakta etken roller oynamaktadırlar. Özellikle, evden daha çok vakit geçirilen iş yerlerinde sağlık koşullarına uygun ortamların sağlanması zorunluluğu her tesisin ihtiyaç duyduğu işleme gereksinimi olduğunun göstergesidir.